Ukuqhubela phambili kwezobuchwephesha kwiindawo ezininzi zehlabathi kuye kwaba lukhuni uqoqosho oluninzi, kubandakanya neIndiya. Itekhnoloji eIndiya isebenza uqoqosho lwelizwe. Nangona kunjalo, i-Indiya isebenzisa i-inki engapheliyo ukuthintela ukuvota kabini kwaye isebenzise amagama abantu abaswelekileyo ukuba bavote kunyulo. Ukusetyenziswa kwe-inki engapheliyo kunyulo akunanto yakwenza netekhnoloji. Phambi kokuba iphepha lokuvota linikwa umvoti, igama lomvoti lichongiwe kwaye lingeniswe kuluhlu lwabavoti. I-inki esisigxina inceda amagosa onyulo ajonga ukuba umntu uvote nokuba igama labo lingenisiwe ngokungachanekanga. Oku kukuphepha ukukrokrela kwabo sele bekuthengise.
Ngokwengxelo, malunga namazwe angama-24 kwihlabathi liphela sebenzisa i-inki engapheliyo kunyulo. IiPhilippines, India, Bahamas, iNigeria kunye namanye amazwe zisasebenzisa i-inki engapheliyo yokuqinisekisa kwaye kuthintele ukuvota ezininzi kunye nezinye izitenxo. Ngapha koko, la mazwe anetekhnoloji ngakumbi kune-Ghana. Nangona kunjalo, ngaphandle kwenqanaba eliphezulu lenkqubela phambili kwezobuchwephesha kula mazwe, i-inki engapheliyo ibalulekile kwiinkqubo zokuvota.
Kutheni le nto ikhomishini yonyulo yaseGhana, ebizwa ngokuba ngunyulo lukamongameli izihlandlo ezithathu kunyulo luka-2020, zikholelwa ukuba i-inki engapheliyo esetyenziselwa ukulawula unyulo oluthile kufuneka lupheliswe kunyulo lwexesha elizayo? Ngaphezulu, unyulo lwebhunga lesithili lweSithili lubonakaliswa kukungasebenzi kakuhle, kubandakanya ukusilela kwezithili ezininzi ukubamba iivoti ukuthintela izitenxo ezifanayo kwixesha elizayo. Nangona kunjalo, iKhomishini yaseYurophu inomdla wokuphosa amathandabuzo kwingqibelelo yonyulo lwethu ngokususa i-inki engenakuphikwa.
Ngelishwa, i-EC ayikwazanga ukuhambisa izinto zonyulo kumaziko amaninzi okuvota ngendlela eninzi okanye ufumana amagama amaninzi abaviwa abandakanywe kwivoti. Nangona kunjalo, kunokuba asebenze ukuphucula ukusebenza kwawo, kwakufuna ukuhlwayela ukuthandabuza ekuziphatheni nasekujongeni unyulo lwasimahla, oluhle nolungenamfihlo. Kwenzeka ntoni kunyulo lweBhunga leSibalo kwakungekho mfuneko kwaye ayinakuvunyelwa ukuba yenzeke kunyulo luka-2024 ngokubanzi. Ngaphandle koko, iya kwenza uxinzelelo elizweni. Eyona njongo iphambili yeKhomishini yoKhetho kukuqhuba inyulo elibonakalayo, olungenamkhethe nolungcono. Nawuphi na umzamo wokuqulunqwa kwaye wenze nayiphi na izenzo ezingathandekiyo ezijolise ekuphatheni umsebenzi ophambili ochazwe apha ngasentla awunakukwazi ukuzingasebenzi kwaye kunokukhokelela ekuzinzisweni. Kubalulekile ukuba uqaphele ukuba iKhomishini yoKhetho ayinawo amandla okunyula izigqibo zonyulo. Amaqela kufuneka angavumelani ukuba avumelane neKomishini yaseYurophu. Yonke into imele ukuba iyonke i-EU ifanele ibe kukulungiselela amaqela ezopolitiko ezimele i-masses kwi-IPAC.
Ukusetyenziswa kwe-inki engenakuphikiswa kuneziphumo ezibalulekileyo kwinkqubo yokuvota. I-inki esisigxina ihlala kulusu kangangeeyure ezingama-72 ukuya kwezingama-96. Nangona kukho iikhemikhali ezinokususa le inki evela kulusu, ihlala kwiminwe ixesha elide kwaye inokufunyanwa ukuba iikhemikhali zisuswe ngaphakathi ngosuku okanye ezimbini. Alithandabuzeki elokuba ukusetyenziswa kwe-inki engapheliyo kuya kuphelisa iivoti ezifileyo kunye nokuvota ezininzi. Ke kutheni le nto i-EU iyekile ukuyisebenzisa? Omnye umcimbi omangalisayo: Ngexesha lonyulo lonyulo, iKhomishini yoKhetho ayikwazanga ukubonelela ngezinto zonyulo kwimimandla emininzi yelizwe ngexesha. Kutheni le nto ukuvota nge-15: 00? Esi sicelo sicinga kakuhle kwaye amaqela ezopolitiko akufuneki ayivumele. Inyani engenakuphikwa kukuba abantu abaninzi baya kuba nakhonzwa, njengakunyulo lokugqibela abavoti abaninzi bebesisigqubuthelo kwiindawo ezininzi zedolophu xa i-poll ivaliwe (5 PM). Ukuba kunyulo oludlulileyo izikhululo ezininzi zokuvota zinokuvala ukuvota emva kwexesha elichaziweyo (5:00 PM), inokwenzeka njani le nto? Isicelo se-3 se-PM senzelwanga ukuba sibahlutha abantu abaninzi belungelo labo lokuvota. Ke ngoko, umsebenzi weKhomishini yoLwazi ukuba ingabizi ukuba ichithe abantu, yenza izigqibo ezingathethekiyo, iqhube kwaye ijongane nonyulo olungalunganga.
Imisebenzi ye-EC yile: Ukubonelela ngegalelo kuphuhliso lomgaqo-nkqubo kunye nokuqinisekisa uphuhliso kunye nokuphunyezwa kwezikhokelo zonyulo; Qinisekisa ukuba imida yezikhululo zezithuba ichazwa ngeenjongo zonyulo. Sebenza ngesebe lokuthenga ukuqinisekisa ukuthengwa kunye nokusasazwa kwezinto zonyulo. Ukuqinisekiswa kokulungiswa, ukuhlalisa kunye nokwandiswa koluhlu lwabavoti. Ukuqinisekisa ukusebenza nokubek'esweni kwazo zonke iindawo zonyulo lukawonke-wonke kunye neereferendi; Qinisekisa ukuziphatha nokubek'esweni konyulo kwimizimba karhulumente nemibutho emingaphi; Ukuqinisekiswa kophuhliso kunye nokuphunyezwa kwesini kunye nezicwangciso zokukhubazeka;
IXESHA LOKUQALA: I-22-2024